Η Υπαπαντή του Κυρίου -Λεοντίου Επισκόπου Νεαπόλεως (Λεμεσού) της Κύπρου

Λόγος Α΄. Εις τον Συμεών όταν δέχτηκε στην αγκαλιά του τον Κύριο.

«Στα Ιεροσόλυμα βρισκόταν ένας άνθρωπος, που τον έλεγαν Συμεών. Αυτός ήταν πιστός και ευλαβής».

Φτάνουν τα λόγια του Ευαγγελιστή, για να αποδείξουν την αγιότητα του Συμεών. «Περίμενε αυτός τη σωτηρία του Ισραήλ», αυτό νομίζω σημαίνει πως επρόκειτο ο Θεός να δείξει τη φιλανθρωπία του στον Ισραήλ. Ή μ’ άλλα λόγια, επειδή η λέξη Ισραήλ ερμηνεύεται «νους που βλέπει τον Θεό», κάθε παρατηρητικός νους πενθούσε νοερά για την επικράτηση στους ανθρώπους της πλάνης και της αγνωσίας, ήταν φυσικό λοιπόν ο Συμεών που ήταν πιστός και είχε προφητικό χάρισμα να περιμένει με τον ερχομό του Σωτήρα την αναμενόμενη παρηγοριά του νοητού Ισραήλ. «Και τον καθοδηγούσε το άγιο Πνεύμα». Είσαι μακάριος, γέροντα, αφού αξιώθηκες να γίνεις κατοικία του αγίου Πνεύματος.

«Του είχε φανερώσει λοιπόν το άγιο Πνεύμα, ότι δεν θα πεθάνει προτού να δει τον Μεσσία».

Δεν είπα παραπάνω ότι με προφητική παρόρμηση περίμενε ο γέροντας να δει την παρηγοριά από τον Σωτήρα; Να η ξεκάθαρη απόδειξη μ’ αυτά που ειπώθηκαν πριν απ’ αυτόν. Αποκαλύφθηκε λοιπόν στον προφήτη, λέει η Γραφή, πως δεν επρόκειτο να φθάσει στο τέλος της ζωής του πριν δει τον Χριστό του Κυρίου. Πέτυχες στ’ αλήθεια Συμεών πράγματα, τα οποία κανείς από τους παλαιούς προφήτες δεν μπόρεσε να πετύχει. Είσαι πραγματικά μακάριος, που σε διατήρησε ζωντανό ο Θεός ως αυτήν την χρονική στιγμή…

Ο Συμεών «πήρε στην αγκαλιά του το παιδί».

Πάλι σε μακαρίζω Συμεών. Γιατί είσαι πραγματικά άξιος μακαρισμού, αφού δέχτηκες στην αγκαλιά σου αυτόν που τον μεταφέρουν τα Χερουβίμ. Να που τον αόρατο στα Σεραφίμ με τα γέρικα μάτια σου τον αντικρύζεις και χαίρεσαι γι’ αυτό. Να που τώρα αγκαλιάζεις σαν βρέφος αυτόν που είδε ο προφήτης Ιεζεκιήλ πάνω σε τετράμορφο θρόνο. Πώς λοιπόν δεν είσαι μακάριος, αφού αξιώθηκες να δεις και να αγγίσεις τέτοια και τόσα μεγάλα αγαθά;

«Και δόξασε τον Θεό και είπε· “Τώρα Κύριε μπορείς ν’ αφήσεις τον δούλο σου να πεθάνει ειρηνικά όπως του υποσχέθηκες”.

Κουράστηκα, Δέσποτα, να κατοικώ στη φυλακή του παρόντος αιώνος. Έμεινα πολύ χρόνο στην πρόσκαιρη διαμονή και τώρα επιθυμώ την μετανάστευση, εκεί όπου “ευφραίνονται όλοι όσοι έχουν την κατοικία τους σε σένα”. Άφησέ με να φύγω, Δέσποτα, γιατί βιάζομαι να απαλλαγώ απ’ όλα τα ορατά. Να τώρα πλησιάζει η εκπλήρωση της προφητείας. Τώρα η σωτηρία βρίσκεται μπροστά μου. “Γιατί τα μάτια μου είδαν τον Σωτήρα”, για τον οποίον ο Ησαΐας βροντοφωνούσε· “Να η πόλη Σιών, η σωτηρία μας”. Σιών είναι η Εκκλησία, στην οποία υπάρχει η σωτηρία, δηλαδή ο Χριστός. Και πάλι λέει· «Η σωτηρία που προσφέρω εγώ θα ανάψει, θα καίει και θα φωτίσει σαν λαμπάδα», αφού ο Σωτήρας φανερώθηκε σαν λαμπάδα και φώτισε τα πέρατα της οικουμένης.

«Τον Σωτήρα, που ετοίμασες για όλους τους λαούς».

Δεν είναι Σωτήρας για έναν λαό, του αχάριστου -εννοώ βέβαια τον Ισραήλ-, αλλά όλων των λαών σύμφωνα με τον ιερό ψαλμωδό που λέει· «Δοξολογείστε τον Κύριο όλα τα έθνη της γης, επαινέστε τον όλοι οι λαοί». Επίσης και ο Δανιήλ λέγει· «Όλοι οι λαοί, οι φυλές κι οι γλώσσες υπακούουν σ’αυτόν».

«Φως που θα φωτίσει τα έθνη» και το οποίο θα δουν και θα φωτιστούν απ’ αυτό όσοι κάθονται στη χώρα που επικρατεί η σκιά ου θανάτου, «και θα δοξάσει τον λαό σου τον Ισραήλ». Αν και δεν πίστεψαν όλοι οι Ισραηλίτες, όμως ένα μέρος απ’ αυτούς σώθηκε. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν οι μακάριοι Απόστολοι του Χριστού και μερικοί άλλοι που πίστεψαν. Κι όχι μόνον αυτό, αλλά και ο ίδιος ο Κύριος μας ήλθε από τη φυλή του Ιούδα. Γιατί ο ίδιος ο Σωτήρας μιλώντας για τον εαυτό του έλεγε· «Ότι η σωτηρία έρχεται στον κόσμο από τους Ιουδαίους». Και εξαιτίας αυτού έλεγε· «Φως που θα δοξάσει τον λαό σου τον Ισραήλ».

« Ο πατέρας του και η μητέρα του θαύμαζαν για όσα λέγονταν γι’ αυτόν».

Γιατί αν και ήσαν μυημένοι και η Μαρία και ο Ιωσήφ για το μυστήριο του βρέφους-η Μαρία από τον Γαβριήλ, αλλά και από το Άγιο Πνεύμα είχε πληροφορηθεί για την θεότητα αυτού που θα γεννούσε, και ο Ιωσήφ από τον αρχάγγελο που του είπε· «Μή διστάσεις να πάρεις στο σπίτι σου την Μαριάμ, τη γυναίκα σου, γιατί το παιδί που περιμένει προέρχεται από το άγιο Πνεύμα»-, όμως αν και αυτοί ήταν και οι δυο ενημερωμένοι, απορούσαν και θαύμαζαν «για όσα λέγονταν γι’ αυτό»…

Για ποιόν λόγο ο Συμεών απηύθυνε τα προφητικά λόγια όχι στον θεωρούμενο πατέρα, αλλά στη Μαριάμ; Επειδή γνώριζε φωτισμένος από το άγιο Πνεύμα πως πραγματική μητέρα του βρέφους ήταν η Μαρία, ενώ ο Ιωσήφ μόνον κατ’ όνομα θεωρούνταν πατέρας, εφόσον η κύηση της απειρόγαμης και αγίας Παρθένου δεν έγινε από σπέρμα άνδρα, αλλά από το άγιο Πνεύμα. Εξαιτίας αυτού ο Συμεών παραλείπει τον θεωρούμενο και κατ’ όνομα πατέρα και απευθύνει το λόγο του προς την πραγματική μητέρα λέγοντας· «Αυτός θα γίνει αιτία να καταστραφούν ή να σωθούν πολλοί Ισραηλίτες και θα είναι σημείο αντιλεγόμενο», σε καταστροφή των απίστων, σε ανάσταση των πιστών. Χωρίς να λέμε βέβαια πως το βρέφος έγινε αιτία πολλοί να καταστραφούν κι άλλοι να αναστηθούν, αλλά αυτό έγινε από την προαίρεση του καθενός…

Βλέπεις, ότι πολλοί εκούσια καταστρέφονται από την απιστία τους και άλλοι εκούσια ανασταίνονται από την πίστη τους; Όμως και με διαφορετικό τρόπο εκπληρώθηκε η προφητεία του Συμεών. Γιατί η ενανθρώπηση του Σωτήρα σύμφωνα με τη θεία οικονομία έγινε αιτία πτώσης του Διαβόλου και των ακαθάρτων δαιμόνων, και ανάσταση όλων όσοι είχαν νικηθεί απ’ αυτόν και είχαν υπαχθεί στην τυραννία του θανάτου. Βλέπεις πως λέμε ότι το βρέφος έγινε αιτία για καταστροφή πολλών, αλλά και για ανάσταση και επίσης ότι θα είναι «σημείο αντιλεγόμενο»; …

Λέγει ο Συμεών· « Όσο για σένα ο πόνος για το παιδί σου θα διαπεράσει την καρδιά σου σαν δίκοπο μαχαίρι».

Όταν λέει δίκοπο μαχαίρι νομίζω πως εννοεί τη λύπη της αγίας Παρθένου, που προήλθε από τη δοκιμασία της για τη σταύρωση του Κυρίου. Την διαπέρασε πρόσκαιρα χωρίς να την βλάψει, χωρίς να την πλήξει. «Για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών». Γιατί το σωτήριο πάθος του Κυρίου δοκιμάζοντας τους αποκάλυψε τους λογισμούς όλων των ανθρώπων. Όσοι ήταν γερά στερεωμένοι στην πίστη, παρόλο που σαν άνθρωποι κλονίστηκαν, δεν απελπίστηκαν όμως τελείως, γιατί περίμεναν την ανάσταση του Σωτήρα…Αυτοί που έχουν πλανεμένη πίστη μοιάζουν με το σπόρο που έπεσε σε πετρώδες έδαφος, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να υποφέρουν τον καύσωνα των πειρασμών και όποιο μικρό απομεινάρι πίστης είχαν το έχασαν εξαιτίας της μικροψυχίας τους.

(Δημ. Γ. Τσάμη, Θεομητορικόν, τ. Γ΄, Θεσσαλονίκη 2001, σ. 224-247 αποσπάσματα).