Saturday, 30 May 2015

Την Πεντηκοστή κλειδώνονται οι ψυχές;



Πάτερ, είναι αλήθεια ότι της Πεντηκοστής κλειδώνονται οι ψυχές;

Τούτη την περίεργη ερώτηση μου έκανε χθές το απόγευμα μία κυρία.
Και ουδέν όμως το περίεργον, αφού η Εκκλησία μας πολλές φορές έλαβε εορτές ειδωλολατρικές και τις νοηματοδότησε με τις αξίες του Ευαγγελίου διαβαίνοντας ως γέφυρα τους ανθρώπους από την πλάνη στην αλήθεια του Ι.Χριστού.
Συγκεκριμένα, κατά την τρίτη ημέρα της εορτής των Ανθεστηρίων στην Αθήνα πραγματοποιούνταν τα Υδροφόρια, εις ανάμνησιν όσων χάθηκαν στον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα.
Οι Αθηναίοι έριχναν αλεύρι από σιτάρι ζυμωμένο με μέλι προς τις χθόνιες Κατά τη λήξη της τελετής, πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν στον Κάτω Κόσμο, οπότε και φώναζαν:
«Θύραζε Κάρες ουκέτ” Ανθεστήρια» (εξ’ού και το κλείδωμα των ψυχών)
Αναλαμβάνοντας λοιπόν η Εκκλησία μας τις εορτές των Υδροφορίων έδωσε το εύνασμα και την ευκαιρία στους Χριστιανούς να μνημονεύουν τους κοιμηθέντες και τις βασανισμένες ψυχές, ούτως ώστε με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες να αναπαύονται και αυτές οι λησμονημένες ψυχούλες, που ως φυλακισμένοι στα κρατητήρια του Άδου, περιμένουν από εμάς λίγη αγάπη και προσευχή, για να ανακουφισθούν λιγάκι. Γι’αυτό και τα Ψυχοσάββατα που έχει ορίσει η Εκκλησία μας, τα οποία αποτελούν επισκεπτήρια ανακούφισης για τις ψυχές που έφυγαν από τούτο τον εφήμερο κόσμο
Έλεγε σχετικά ο Όσιος Παΐσιος: «Όπως ανακουφίζουμε τους φυλακισμένους με αναψυκτικά κ.τ.λ. που τους πηγαίνουμε, έτσι τους νεκρούς τους ανακουφίζουμε με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες που κάνουμε για την ψυχή τους»
Επίσης και ο όσιος Παπαδημήτρης ο Γκαγκαστάθης έγραφε: «Ο Θεός θέλει να βοηθήσει τους κεκοιμημένους, γιατί πονάει για τη σωτηρία τους… Με τα κόλλυβα του δίνουμε το δικαίωμα να επεμβαίνει.
Σε αυτές λοιπόν τις ημέρες ας προσευχηθούμε και εμείς για τους κοιμηθέντες με την εξής προσευχή:
Προσευχή υπέρ των Κοιμηθέντων Μνήσθητι Κύριε ημών Ιησού Χριστέ δια πρεσβειών της Παναχράντου Σου Μητρός Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας των δούλων σου, των κοιμηθέντων, και συγχώρησον, ανάπαυσον και ανάστησον αυτούς, ψυχή τε και σώματι, εις ανάστασιν ζωής εν τη εσχάτη Σου ημέρα:
Έτι δε, μνήσθητι πάντων των:
Εν παντί καιρώ και τόπω της Δεσποτείας σου κοιμηθέντων τέκνων Σου.
Των ακηδεύτων και ατάφων Ορθοδόξων χριστιανών.
Των εκτρωθέντων και αποβληθέντων παιδίων.
Πάντων ων ουδείς εστίν ο μνημονεύων αυτούς.
Πάντων των ελαχίστων, περιφρονημένων και βασανισμένων ψυχών.
Πάντων των υπέρ της Ορθοδόξου πίστεως και της Πατρίδος τελειωθέντων .
Πάντων των σήμερον και ως σήμερον απελθόντων εκ του βίου τούτου.
Πάντων των σήμερον εορταζουσών ψυχών.
Παντων των οικείων, φίλων και συγγενών ημών.
Πάντων των εν ατυχήμασιν, βιαίω θανάτω και πολέμοις τελειωθέντων.
Και πάντων των κοιμηθέντων και λυπησάντων ημάς.

Επιμέλεια: π.Διονύσιος Ταμπάκης

agioritikovima

Friday, 15 May 2015

Συμβολισμοί στην Θεία Λειτουργία (αγ. Μάξιμου του Ομολογητή)

 
 
Η Θεία Λειτουργία είναι τύπος της διαχρονικής Θείας Λειτουργίας που τελείται στον ουράνιο κόσμο και περιγράφεται μερικώς στο ιερό λειτουργικό βιβλίο της Αποκαλύψεως του αγίου Ιωάννου του θεολόγου. Ο τύπος που τελείται σήμερα από την Εκκλησία δια χειρών των ειδικών ιερέων, εμπεριέχει πλήθος από συμβολισμούς τους οποίους οφείλει να ξέρει ο πιστός ώστε όχι απλά να παρακολουθεί αλλά να μετέχει. Να μυσταγωγείται μέσω αυτών και να οδηγείται ο νους του στα ουράνια. Το θέμα της Θείας Λειτουργίας, που είναι η καρδιά της εν αγίω Πνεύματι λατρείας της Ορθοδοξίας, είναι τεράστιο. Εδώ θα αρκεστούμε σε ελάχιστους από αυτούς, όπως τους καταγράφει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Δηλαδή τι συμβολίζει το κλείσιμο των θυρών που γίνεται μετά το Ευαγγέλιο, τι η είσοδος των αγίων Μυστηρίων, τι ο θείος ασπασμός, τι το θείο σύμβολο της πίστεως, τι η δοξολογία με τον Τρισάγιο ύμνο, και τι η Κυριακή προσευχή που μας παρέδωσε ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός.
 
Τίνος σύμβολο είναι το κλείσιμο των θυρών.
 
Το κλείσιμο των θυρών της αγίας Εκκλησίας του Θεού, που γίνεται μετά την ανάγνωση του αγίου Ευαγγελίου και την απομάκρυνση των κατηχουμένων, φανερώνει την παροδικότητα των υλικών και την είσοδο των αξίων στο νοητό κόσμο, δηλαδή το νυφικό θάλαμο του Χριστού, που θα γίνει έπειτα από το φοβερό εκείνο χωρισμό και τη φοβερότατη απόφαση. Φανερώνει ακόμα τη ριζική απόρριψη της απάτης που προκαλούν οι αισθήσεις.
 
 
Τι σημαίνει η είσοδος των αγίων Μυστηρίων.
 
Η είσοδος πάλι των αγίων και σεβαστών Μυστηρίων είναι η αρχή κι ο πρόλογος, όπως έλεγε ο μεγάλος εκείνος γέροντας, της καινούριας διδαχής, που θα γίνει στους ουρανούς, σχετικά με την οικονομία του Θεού για μας και η αποκάλυψη του μυστηρίου της σωτηρίας μας, που είναι κρυμμένο στα άδυτα της θεϊκής μυστικότητας. «Ου γαρ μη πίω», λέγει ο Θεός και Λόγος στους μαθητές Του, «απ’ άρτι εκ του γεννήματος της αμπέλου, έως αν πίνω μεθ’ υμών καινόν εν τη Βασιλεία του Πατρός Εμού» (Ματθ. 26:29).
 
 
Τίνος σύμβολο είναι ο θείος ασπασμός.
 
Κι ο πνευματικός ασπασμός, που απευθύνεται σ’ όλους, είναι πρότυπο και προδιαγραφή της ομόνοιας, της ομοφροσύνης όλων μεταξύ τους και της λογικής ταυτότητας, που θα πραγματοποιηθεί τον καιρό της αποκάλυψης των μελλοντικών άρρητων αγαθών, που αποτελεί προσδοκία πίστης κι αγάπης. Χάρη στην αποκάλυψη αυτή οικειώνονται οι άξιοι το Λόγο και Θεό. Γιατί το στόμα είναι του λόγου σύμβολο και για τούτο ακριβώς όλοι όσοι έχουν κοινωνήσει το λόγο, σαν λογικοί, μετέχουν σ’ όλα καθώς και στον πρώτο και μοναδικό Λόγο τον αίτιο κάθε λόγου.
 
 
Τι σημαίνει το θείο σύμβολο της πίστεως.
 
Η ομολογία πάλι του θείου συμβόλου της πίστεως, που γίνεται από όλους, προδηλώνει τη μυστική ευχαριστία, που θα κάνουμε στον μέλλοντα αιώνα, για τους θαυμαστούς λόγους και τρόπους και πάνσοφης Πρόνοιας του Θεού για μας. Με την ευχαριστία αυτή οι άξιοι παρουσιάζουν τον εαυτό τους να ευγνωμονεί για τη θεία ευεργεσία. Κι έξω από αυτή δεν έχουν τίποτα άλλο να αντιπροσφέρουν για κάθε ένα από τα άπειρα θεία αγαθά που έχουν δεχθεί.
 
 
Τι σημαίνει η δοξολογία του Θεού με τον Τρισάγιο Ύμνο.
 
Η τριπλή αναφώνηση του «Άγιος», που περιέχει η ιερή ομολογία, από μέρους όλου του πιστού λαού, δείχνει την ένωση και την ισοτιμία με τις ασώματες και νοερές δυνάμεις, που θα φανεί στο μέλλον. Με αυτήν σε συμφωνία με τις άνω δυνάμεις εξ αιτίας της ταυτότητας της σταθερής γύρω από το Θεό αεικινησίας, θα μάθει η ανθρώπινη φύση να υμνεί και να αγιάζει με τρείς αγιαστικές αναφωνήσεις την τρισυπόστατη και όμως μία θεότητα.
 
 
Τίνος σύμβολο είναι η αγία προσευχή του «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς».
 
Η Παναγία και σεβαστή επίκληση του μεγάλου και μακαρίου Θεού και Πατέρα αποτελεί σύμβολο της ενυπόστατης και ζωντανής υιοθεσίας που θα μας παραχωρηθεί κατά δωρεά και χάρη του Αγίου Πνεύματος. Σύμφωνα με αυτή θα υπερνικηθεί και θα κρυφθεί κάθε ανθρώπινη ιδιότητα με τον ερχομό της χάρης και όλοι οι άγιοι θα μεταβληθούν και θα γίνουν υιοί του Θεού, όσοι από εδώ κιόλας στόλισαν με τις αρετές τον εαυτό τους λαμπρά και τιμημένα με τη θεϊκή ομορφιά της καλοσύνης.
 
(Έργα αγίου Μάξιμου του Ομολογητή, Τ. Φ 14, σελ. 113- 123)    
 
 
ΠΗΓΗ-ex protestand

Saturday, 9 May 2015

Τι είναι σημαντικότερο το νερό ή η δίψα ; Χριστός και Σαμαρείτιδα.



Τι είναι σημαντικότερο το νερό ή η δίψα? Γιατί στην συνάντηση της με τον Χριστό η Σαμαρείτισσα παρατάει την στάμνα που θα γέμιζε νερό, δίπλα στο πηγάδι, και φεύγει πίσω στο μέρος που έμενε? Τι σημαίνει αυτή η εγκατάλειψη του νερού? Τι είναι αυτό που έγινε πιο πριν και που τώρα ούτε αυτή διψάει πια, αλλά ούτε και ο Χριστός που πεινούσε δεν πεινάει πια?Κάποτε οι άνθρωποι συνεπαρμένοι από κάποιο μεγάλο σκοπό πολύ σημαντικό για την ζωή τους, μπορούν να στερηθούν κάποια πολύ σημαντικά και απαραίτητα γι’ αυτούς, το νερό ,την τροφή, την υγεία τους, κάποτε ίσως και την ίδια τους τη ζωή………..Χιλιάδες τέτοιοι άνθρωποι ζήσανε με ένα όραμα-αληθείας πάνω στην γη, κάνοντας άλλοι από αυτούς τον πλανήτη μας ομορφότερο κι άλλοι όχι……..Άραγε και εδώ τώρα πρόκειται περί αυτού?Όχι, εδώ η εγκατάλειψη του νερού και του φαγητού δεν είναι άρνηση του νερού και του φαγητού ,αλλά είναι άρνηση του κλειστού- εγωιστικού τρόπου ζωής ..είναι μια ορμή για βαθύτερη κοινωνία του Χριστού με την Σαμαρείτισσα και όχι μια περιφρονητική αποφυγή του νερού και του φαγητού δηλαδή αποφυγή του κόσμου χάριν μιας ‘υψηλότερης’ ζωής.Ο κόσμος, η φύση, οι τροφές, ο πολιτισμός, η μουσική, ο έρωτας μπορούν όλα να πάρουν μέρος στην απειρότητα του Θεού, άλλωστε γι’ αυτό έδωσα την ζωή του ο Χριστός ‘υπέρ της του κόσμου ζωής’…

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τώρα γι’ αυτούς σημαντικότερος από την επιβίωση τους είναι αυτός με τον οποίον συνομιλούν… Αυτός που μοιράζεται τώρα μαζί τους τον λόγο… Η άρνηση της τροφής συμβαίνει γιατί είναι τώρα ο άλλος πιο σημαντικός από την δίψα κ την πείνα τους.Ο άλλος είναι που έχει τώρα την απόλυτη προτεραιότητα ακόμη πάνω και από την επιβίωση!Το νερό και το ψωμί της Σαμαρείτισσας τώρα είναι ο Χριστός που σαν λόγος μπήκε μέσα της, και το νερό και το φαγητό του Χριστού είναι η Σαμαρείτισσα που σαν λόγος μπήκε μέσα του!

Εδώ λόγος δεν είναι η χρήσιμη μορφή επικοινωνίας όπως συμβαίνει και στα ζώα, ούτε είναι μια πληροφόρηση που μας μαθαίνει κάτι, ούτε βεβαία είναι μια θρησκευτική ομιλία, αλλά λόγος είναι η αποκάλυψη του άλλου μέσα μας, μέσα από ένα καινούριο μοναδικό τρόπο!
Τον Θεό όπως και τους ανθρώπους τους γνωρίζουμε με την σχέση κι όχι κατανοώντας ένα νόημα.. Ο λόγος δεν είναι αποτέλεσμα ούτε και μέσον νοησιαρχίας, αλλά ούτε και ψυχολογισμού, ο λόγος δεν στοχεύει τον εαυτό αλλά τον άλλον, με τον οποίον και κοινωνείται. Ο λόγος δημιουργείται από εκείνη την προσπάθεια που είναι έξοδος από τον εαυτό μας για να συναντήσουμε τον άλλον.

Εμείς δεν θέλουμε να συναντήσουμε, να αγαπήσουμε, καλές ιδέες [νοησιαρχία] ή τα ωραία μας συναισθήματα για τους άλλους[ψυχολογισμός]...
Εμείς θέλουμε, αν γίνεται-στιγμές έστω- να λιγοστέψουμε, ει δυνατόν να σταματήσουμε να υπάρχουμε για να υπάρχουν έτσι οι άλλοι, ο Άλλος.. Ο Λόγος κοινωνείται και δεν πληροφορεί. Τον ενδιαφέρει ο άνθρωπος κι όχι το γεγονός………… Γι’ αυτό και στην εκκλησία ο Λόγος γράφεται με κεφαλαία και για να τον συναντήσεις πρέπει να τον φας.

<Όταν γεννήθηκε ένας λόγος [αληθινό γεγονός]>
…μπροστά μας η γυναίκα μου… λίγο προτού μπούμε με την άλλη στο ξενοδοχείο..
‘…το βλέμμα της κοιτούσε εμένα… την άλλη δεν την κοιτούσε, μην την μειώσει…
Το βλέμμα της… όχι σας τσάκωσα, με απατάς, θα δεις και εγώ.. Βλέμμα χωρίς κριτική, αλλά με πόνο…
…μετά είπε : ’ που κάναμε λάθος?’

Από τότε άρχισα να ζω γι’ αυτήν…
[έτσι τότε γεννήθηκε ένας λόγος]


του π. Σιλουανού Β.

(http://alhthia.blogspot.com/2009/05/blog-post_5637.html )

Sunday, 3 May 2015

Overcoming Egoism: On the Sunday of the Paralytic Man



Protopresbyter Alexander Schmemann



That is the gospel record, and having heard it, many will respond that it's just another miracle, another unbelievable event that has nothing whatsoever in common with our life, interests, needs, questions ... But we listen carefully and reflect: the gospel is so childishly simple, and its stories so short, that a person of today is easily fooled by this brevity and simplicity



Let Us Look at Each Other with Compassion: On the Sunday of the Paralytic




On the third Sunday after Easter, the reading from the gospel of John recounts Christ’s healing of a paralytic. “There was a feast,” writes the Evangelist John, and Jesus went up to Jerusalem. Now there is in Jerusalem by the Sheep Gate a pool, in Hebrew called Bethsaida, which has five porticoes. In these lay a multitude of invalids, blind, lame, paralyzed waiting for the moving of the water; for an angel of the Lord went down at certain seasons into the pool, and troubled the water: whoever stepped in first after the troubling of the water was healed of whatever disease he had. One man was there, who had been ill for thirty-eight years. When Jesus saw him and knew that he had been lying there a long time, he said to him, “Do you want to be healed?” The sick man answered him, “Sir, I have no man to put me into the pool when the water is troubled, and while I am going another steps down before me.” Jesus said to him, “Rise, take up your pallet, and walk.” And at once the man was healed, and he took up his pallet and walked. (Jn 5:1-9)



That is the gospel record, and having heard it, many will respond that it’s just another miracle, another unbelievable event that has nothing whatsoever in common with our life, interests, needs, questions … But we listen carefully and reflect: the gospel is so childishly simple, and its stories so short, that a person of today is easily fooled by this brevity and simplicity. It seems to him or her that the truth about themselves and about their life must be complicated and cumbersome, because they themselves are complicated. But perhaps the gospel’s ageless power resides in its reduction of everything to the most essential, elementary, fundamental: good and evil, darkness and light, man and God, life and death. And indeed, any focused and deep thought that involves not merely the mind, but one’s entire being, in the end always concerns what is most essential. For all of life’s complexity balances on the simplicity of eternal questions: good and evil, life and death, God and man.



So, in this particular gospel story, what is eternal and enduring? At its center, very clearly, are the paralytic’s words to Christ, “I have no man.” This truly is the cry of someone who has come to know the terrible power of human selfishness, narcissism. Every man for himself. Looking out for number one. All of them, all that great multitude of blind, sick, paralyzed, are all “waiting for the troubling of the waters,” in other words, waiting for help, concern, healing, comfort. But…each waits by himself, for himself. And when the waters are troubled, each throws himself forward and forgets about the others… From the gospel’s point of view, this pool is of course an image of the world, an image of human society, a symbol of the very organization of human consciousness.



Oh, of course, within the world one can find many examples of people who overcome egoism, examples of goodness and self-sacrifice. But even when someone has apparently overcome personal selfishness, he is still held prisoner by the category “his.” He may have overcome bondage to himself as an individual, but then it is “his” family, and for “his” family, since “charity begins at home.” If not family, then “his” ethnic group or country. If not this, then “his” social class, “his” political party. His, always his! And this “his” is invariably opposed to someone else’s, which by definition becomes alien and hostile. We’re told that this is how the world works, what can you do? But is this really true, is this really the ultimate, objective, and scientific truth about the person and human life?



Is it really true that everything in this world boils down to personal or collective self-interest, and that everyone lives by this? We are told that capitalism is wrong because it is self-serving and must, therefore, be destroyed in the name of communism. But self-serving is exactly what communism has been, constantly trumpeting its own worldview, its own class, its own party and so forth: its own against not-its-own, the other. .. And there is no escape whatsoever from this vicious cycle.



Unknown to us, however, we no longer feel suffocated by this world so totally drunk on all-consuming ego. We have become accustomed to blood, hatred, violence and, at best, indifference. Sometime in the 1920’s, a young man, practically a boy, left a note and then committed suicide: “I do not want to live in a world where everyone is playing a con game … ” All of this was suffocating him, he could not stand it any longer. But we are gradually harassed into accepting this as normal, and the horror of self-centeredness we cease experiencing as horrible … This is what the gospel story of the paralytic is about. All these sick, helpless, paralyzed people are sick first and foremost with incurable narcissism. This is what brings a person to cry: “I have no man!” There is no one! And this means that a person comes into being when narcissism is overcome; it means that human beings, above all, are a face turned toward the other person, eyes looking intently with concern and love into the eyes of the other person. It is love, co-suffering and care. The gospel also tells us that this new and authentic human being has been revealed to us, has come to us in Christ. In him, the One who comes to the lonely and long-suffering paralytic is no stranger, but “his own”; He comes in order to take up the sick man’s sufferings as his own, his life as his own, to help and to heal.



“Do you want to be healed?” This is not the question of someone intent on forcing, convincing or subduing others. It is the question of genuine love, and therefore, genuine concern. Religion, alas, can also become narcissism, exclusively busy with itself and its own. But it is important to understand that this kind of religion, in spite of whatever Christian cloak it might be wearing, is in reality not Christianity … For the whole of Christianity consists of breaking through the terrible walls of self-centeredness, breaking through to that love which, in the words of St Paul, God has “poured into our hearts” (Rom 5:5). That is Christianity’s new, eternal commandment, and the content of the entire gospel and all our faith …

 
Source-pravmir.com