Ο Γέροντας Παΐσιος διδάσκει, "Η ακηδία αχρηστεύει τον άνθρωπο"

- Γέροντα, τι διαφορά υπάρχει ανάμεσα στην ακηδία και την αθυμία;

- Ακηδία είναι η πνευματική τεμπελιά, ενώ η ραθυμία αναφέρεται και στην ψυχή και στο σώμα. Καλύτερα όμως να λείψουν και τα δύο. 

Η ακηδία και η ραθυμία μερικές φορές κολλούν και σε ψυχές που έχουν πολλές προϋποθέσεις για πνευματική ζωή, που έχουν ευαισθησία, φιλότιμο.

Σε έναν αδιάφορο ο πειρασμός δεν κάνει τόσο κακό. Ένας ευαίσθητος όμως άνθρωπος, αν στενοχωρηθή, νιώθει μετά ακηδία. Πρέπει να βρη τί τον στενοχώρησε και να το αντιμετωπίση πνευματικά, για να ξαναβρή το κουράγιο και να πάρη μπρος η μηχανή του. Να προσέχη να μην αφήνη αθεράπευτες πληγές , γιατί μετά κάμπτεται από τα τραύματά του. 

Το ψυχικό τσάκισμα, το οποίο στην συνέχεια φέρνει και το σωματικό, τον αχρηστεύει. Ο γιατρός δεν βρίσκει τίποτε, γιατί την βλάβη την έχει προκαλέσει ο πειρασμός. Πόσες ψυχές που έχουν φιλότιμο, ευαισθησία, τις βλέπω αχρηστευμένες!

- Γέροντα, αισθάνομαι εξάντληση και δεν μπορώ να κάνω καθόλου πνευματικά (1). Αυτό προέρχεται από κούραση ή μήπως είναι από ραθυμία;

- «Ἀπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν, ἀσθενεῖ τὸ σῶμα, ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχή» (2), δεν λέει; Δεν είναι κούραση σωματική˙ ψυχικό τσάκισμα είναι. Αυτό είναι χειρότερο από την σωματική κούραση. Με το ψυχικό τσάκισμα ξεβιδώνεται κανείς και γίνεται σαν ένα όχημα που όλα τα εξαρτήματά του είναι καλά, αλλά η μηχανή του είναι διαλυμένη.

- Γέροντα, βλέπω ότι, ενώ πρώτα αγαπούσα τα πνευματικά, τώρα δεν μπορώ να κάνω τίποτε. 

- Γιατί δεν μπορείς να κάνης τίποτε; Δεν έχεις δυνάμεις; Εγώ βλέπω ότι έχεις. Δεν θυμάσαι παλιά, όταν χτιζόταν το μοναστήρι και δούλευες όλη μέρα στο γιαπί, πόσα πνευματικά έκανες;

- Μήπως, Γέροντα, φταίει που έδωσα όλον τον εαυτό μου στις δουλειές;

- Πιο πολύ φταίει που άφησες τον εαυτό σου χαλαρό. Κοίταξε να τον σκληραγωγήσης˙ να αγαπήσης την άσκηση. Εγώ, που έχω μισό πνεύμονα, ξέρεις πόσες μετάνοιες κάνω; Δεν μπορώ να σου πω. Μόνο για τα κομποσχοίνια, που κάνω με μικρές μετάνοιες, σου λέω ότι, όταν κουράζεται το ένα χέρι, κάνω τον σταυρό μου με το άλλο. 

Αυτά σου τα λέω από αγάπη. Άλλοι δεν έχουν τις προϋποθέσεις που έχεις εσύ, και ξέρεις πώς αγωνίζονται, πώς παλεύουν; Εσύ για λοκατζής κάνεις! Πώς άφησες έτσι τον εαυτό σου; Εγώ θα προσεύχωμαι για σένα, αλλά, για να βοηθηθής, πρέπει κι εσύ να κάνης μια προσπάθεια. 

Κατάλαβες; Στα πνευματικά πρέπει να δώσης όλον τον εαυτό σου, και τότε θα αποδώσης και στην διακονία σου.

- Γέροντα, μερικές φορές, όταν είμαι στο κελλί, με πιάνει ακηδία.

- Στο κελλί σου δεν προσεύχεσαι, δεν μελετάς. Όσο μπορείς, να μην αφήνης να περνάη ο χρόνος χωρίς να κάνης τίποτε. Δεν μπορείς να προσευχηθής; Ας μελετήσης κάτι που σε βοηθάει εκείνη την ώρα. Διαφορετικά ο διάβολος μπορεί να εκμεταλλευθή την άσχημη κατάστασή σου και να σε εξουθενώση.

*****

1. «Πνευματικά» είναι: ευχή με το κομποσχοίνι, μετάνοιες, πνευματική μελέτη κ.λπ. που κάνει ο μοναχός εκτός της διατεταγμένης Ακολουθίας και του μοναχικού κανόνος. Αυτά γίνονται και από λαϊκούς που αγωνίζονται στον κόσμο.

2. Τρίτον Μεγαλυνάριον της Μικράς και της Μεγάλης Παρακλήσεως εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.

Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ ζ΄ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ON THE FAILURE OF MANY PEOPLE TO REACH DEIFICATION..

 By Archimandrite George
Abbott of the Holy Monastery of St. Gregorios on Mount Athos

So, while we have been called for this great purpose; to unite with God; to become Gods by Grace; and to enjoy this great blessing for which our Maker and Creator made us, but we often live as if this great and noble aim does not exist for us. Because of this, our life is filled with failure.

Our holy God moulded us for Theosis, so if we are not deified, our whole life is a failure.

Let us mention some of the reasons for this.

1) Attachment to the basic cares of life

We may do good and beautiful things; we may study, have a profession, raise a family, acquire property or perform charitable deeds. When we see and use the world eucharistically, as a gift from God, then everything joins with Him and becomes a path to union with God. If, even then, we do not unite with God, we have failed, and it has all been useless.

People usually fail because they are misled by the various secondary purposes of life. They do not place Theosis first and primary. They are absorbed by the beautiful things of the world and lose sight of the eternal. They give themselves completely to secondary purposes, and forget ‘the one thing necessary’ (cf. Lk. 10:42).

Particularly today, people are constantly occupied, and we neglect our salvation for the sake of these everyday activities. Perhaps this is a scheme of the devil to delude even the chosen ones. For example, we now spend time learning, studying, reading; we have no time to pray, to go to Church, or to confess and take Holy Communion. Tomorrow we will have meetings and councils, personal and social obligations; how will we find time for God? The day after tomorrow we will have weddings, family cares; it is impossible to engage in spiritual things. We, too, continually repeat to God: ‘I cannot come … I ask you to have me excused’ (cf. Lk. 14:19-20).

So, all the beautiful and legitimate things lose their value.

All these things have real and substantial value when undertaken with the Grace of God, for example, when we try to do everything for the glory of God; but only when we do not stop yearning and continue to pursue what is beyond studies, beyond profession, beyond family, beyond all the good and holy responsibilities and activities; only when we continue to desire Theosis as well, then all these find their real meaning in an eternal perspective. It is then that they are of benefit to us.

The Lord said: ‘seek first the Kingdom of God, and all these things shall be added unto you’ (Mt. 6:33). The Kingdom of God is Theosis, it is when we receive the Grace of the All-Holy Spirit. When divine Grace comes and reigns within man, that man is ruled by God, and through these deified men, the Grace of God comes to other men and to society. But as the Fathers teach, in the Lord’s Prayer, ‘Thy Kingdom come’ means ‘the Grace of the Holy Spirit come’. When it arrives, it is this which deifies man.
2) Moralism

Unfortunately, the spirit of moralism which we mentioned earlier, i.e., basing the Christian life on moral improvement, has adversely influenced the piety and spirituality of Christians to a significant degree even here in our land. We often cease to pursue Theosis because of Western influences on our theology.

Guidance that only aims for moral improvement is anthropocentric – it is centered on man, and in it, human effort dominates, and not the Grace of God. It then seems as if it is our own morality that saves us, and not the Grace of God. Life under these conditions does not give us genuine experiences of God, therefore the soul is not truly satisfied because its thirst remains unquenched. This method of guidance has been tried, and it failed because it does not represent the genuine spirit of Christ’s Church. It is often responsible for atheism and for many people’s indifference towards the spiritual life, especially among the young.

In our catechisms, sermons and everything said by parents, teachers, clergy and other workers of the Church, instead of talking about sterile improvements of mankind, let us educate Christians towards Theosis. This is the genuine spirit and experience of the Church. Otherwise, the virtues, regardless of how great they may be, do not, in fact, fulfill the purpose of the Christian life. They are simply ways and means which prepare us to accept Theosis, the Grace of the Holy Spirit, as St. Seraphim of Sarov taught so clearly.

3) Anthropocentric humanism
This self-sufficient humanism is a socio-philosophical system which is separated from and made independent of God. It leads contemporary man to a civilization based on selfishness, and this has brought modern humanity to an impasse. In the name of the development and liberation of humanity it wishes to estrange us from our Orthodox Christian Faith.

But is there any greater development possible for man than Theosis? 

source- Greekorthodoxchurch.org