Thursday, 19 June 2014

Letter to a person who had to choose between suicide and begging..


Saint Nicholas Velimirovich  

You write that all your worldly goods were sold off to a third party. When you found yourself out on the street with nothing and nobody, you headed to the cemetery, bent on killing yourself. You had no doubts or second thoughts about this. Exhausted by the vexations, you lay down on your parents’ grave and fell asleep. Your mother appeared to you in your sleep and berated you, saying that in the Kingdom of God there were plenty of people who had been beggars, but not a single one of those who had done away with themselves. That dream saved you from suicide. Your beloved mother really did save you, by God’s providence. You began to beg and to live off begging. And you’re asking if, by doing so, you’re transgressing God’s law.

Take courage. God gave the commandment: ‘Don’t steal’. He didn’t give any commandment ‘Don’t beg’. Begging without any real need is stealing, but in your case it isn’t. The general and emperor Justinian was left blind in his old age, with no possessions or friends. He would sit, blind, outside the courtyard of the throne and beg for a little bread. As a Christian, he didn’t permit himself to consider suicide. Because, just as life’s better than death, so it’s better to be a beggar than a suicide. [Saint Nikolaj seems to be confusing two people here. There was a medieval Latin legend that Belisarius, Justinian’s great general, had his eyes put out and ended his days as a beggar, but this is generally, though not universally, held to be spurious. WJL]

You say that you’re overcome with shame and that your sorrow’s deep. You stand at night outside the coffee-shop that used to be yours and ask for money from those who go in and out. You remember that, until recently, you were the owner of the coffee-shop and now you don’t dare go in even as a customer. Your eyes are red from weeping and lamentation. Comfort yourself. God’s angels aren’t far from you. Why are you crying about the coffee-shop? Haven’t you heard of the coffee-shop at the other end of Belgrade where it says: ‘Someone’s it wasn’t; someone’s it won’t be’? Whoever wrote those words was a true philosopher. Because that’s true of all the coffee-shops, all houses all the castles and all the palaces in the world.

What have you lost? Something that you didn’t have when you were born and which isn’t yours now. You were the boss, now you’re poor. That’s not loss. Loss is when a person becomes a beast. But you were a person and have remained so. You signed some papers for certain of your prominent customers and now your coffee-shop’s in the hands of a stranger. Now you look through the window and see everybody laughing, just the way they used to, and you’re wandering the streets with tears in your eyes and covered in shame. Never fear, God’s just. They’ll all have to answer for their misdeeds. But when they attempt to commit suicide, who’s to say whether the merciful Lord will allow their mothers to appear to them from the other world in order to keep them from the crime? Don’t consider them successful even for a moment. Because you don’t know how they’ll end up. A wise man in ancient Greece said: ‘Never call anybody happy before the end’. It’s difficult to be a beggar? But aren’t we all? Don’t we all depend, every hour of every day, on the mercy of Him Who gives us a life to lead? Now you’ve got an important mission in the world: to engage people’s attention so that they remember God and their soul and to be charitable. Since you’re forced to live in silence, delve into your soul and talk to God through prayer. The life of a beggar’s more heroic than that of a boss. ‘For gold is tested in the fire and accepted people in the furnace of humility’ (Sir. 2, 5). But you’ve already demonstrated heroism by rejecting the black thought of suicide. This is a victory over the spirit of despondency. After this victory, all the others will be easy for you. The Lord will be at your side.
Peace and comfort from the Lord!

Source: Δρόμος χωρίς Θεό δεν αντέχεται…, Ιεραποστολικές επιστολές Α, En Plo Publications, pp. 121-3.

Pemptousia.com

Πώς να διώχνεις τους πιστούς από την Εκκλησία. (Οι “λειτουργικές” παρενέργειες της ιερατικής ακηδίας)


του Νικήτα Καυκιού
Η τραγωδία του να είσαι παπάς χωρίς Χάρη.

- Η προσωπική σχέση του ανθρώπου με το Θεό δεν είναι δεδομένη και δεν υπάρχει καμιά εγγύηση για σταθερότητα, πρόοδο ή διάρκεια. Ό ιερέας μπορεί να ξεκινήσει με πνευματικό ενθουσιασμό το ιερατικό του λειτούργημα αλλά μετά από λίγα χρόνια να αδειάσει ολοκληρωτικά από τη Χάρη του Θεού.
Οι αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης, οι δυσκολίες του έγγαμου βίου και οι αντιξοότητες της καθημερινότητας μπορούν να συντρίψουν ακόμη και τον πιο καλοπροαίρετο πιστό. Η μόνη δυνατότητα πνευματικής επιβίωσης είναι να αποδεχτεί κανείς ταπεινά την αναξιότητά του και να προσφέρει τον συντετριμμένο του εαυτό στο Χριστό.
Αν ο ιερέας δεν μπορέσει να αναφέρει την οδύνη και την αποτυχία του στο Χριστό θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Για τον ιερέα η πορεία πνευματικής ωρίμανσης είναι υπαρξιακός μονόδρομος. Αν δεν προχωρήσει πνευματικά θα καταρακωθεί υπαρξιακά. Για να ξεφύγει από την θλίψη της απουσίας του Θεού θα εκκοσμικευθεί. Από ιερουργός θα καταντήσει ηθοποιός.
- Ο ιερέας ο οποίος είναι βεβαρημένος από το σκοτάδι της υπαρξιακής του παρακμής δεν έχει το κέφι και το μεράκι να ασχολείται με τις “λεπτομέρειες” της Εκκλησιαστικής-λειτουργικής ζωής. Σε πολλούς ορθόδοξους Ναούς τις Κυριακές και τις μεγάλες εορτές η σύναξη των πιστών θυμίζει κακόγουστη, θεατρική παράσταση. Κατά την διάρκεια των Ιερών Ακολουθιών ο πιστός αντί να ησυχάζει και να γεμίζει τις πνευματικές του μπαταρίες δοκιμάζει τις ψυχοσωματικές του αντοχές, βασανίζει τα αισθητικά του κριτήρια και βάζει σε πειρασμό τις πνευματικές του δυνατότητες. (Σημ. 1)

Στις παραγράφους που ακολουθούν επιχειρώ να σχολιάσω έμμεσα ορισμένες συμπεριφορές και τακτικές του ταλαίπωρου εφημέριου ιερέα οι οποίες ενοχλούν και απωθούν τους ευαίσθητους και καλλιεργημένους πιστούς.
Δεκαπέντε τακτικές σύγχρονου διωγμού.

Οι Λειτουργικές παρενέργειες
της ιερατικής αδιαφορίας.

 1-Ακουστική. Βάλε τα μεγάφωνα στη διαπασών ώστε να μην μπορεί κανείς να ησυχάσει, να συγκεντρωθεί ή να νιώσει κατάνυξη. Τοποθέτησε μεγάφωνα και έξω από το ναό ώστε να αγανακτούν οι γείτονες και να μην βρίσκουν ησυχία οι εκκλησιαζόμενοι ούτε στον περίβολο του ναού. Μην αναθέσεις σε ειδικούς την ακουστική μελέτη του ναού. Φρόντισε το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα να θυμίζει γύφτο που γυρνά στις γειτονιές με το φορτηγάκι του για να πουλήσει πατάτες ή χαλιά.

2-Φωτισμός. Έχε αναμμένους τους πολυελέους της εκκλησίας σε κάθε Ακολουθία. Σε περίπτωση που δεν ανάψεις τον πολυέλαιο άναψε ένα δυνατό ηλεκτρικό φως σε κάποιο σημείο του ναού που να θυμίζει προβολέα αστυνομικής ανάκρισης. Επέτρεψε στους ιεροψάλτες να βάλουν προβολείς πάνω από τα κεφάλια τους για να διαβάζουν με μεγαλύτερη ευκολία τα ιερά βιβλία.

3-Κήρυγμα. Βγάλε λόγο ακριβώς πριν από τη Θεία Μετάληψη (πριν από το “Μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε”). Φρόντισε ο λόγος σου να έχει μεγάλη διάρκεια και να ξεφεύγει από την εμπειρική νηπτική βίωση της καθημερινής ζωής. Άσκησε θεωρητική κριτική σε κοινωνικά, εθνικά και πολιτικά θέματα και υπογράμμισε την παρακμή και την αμαρτωλότητα του σύγχρονου κόσμου. Δώσε με νευρικό τρόπο συμβουλές ηθικής συμπεριφοράς στο εκκλησίασμα. Φρόντισε να δείχνεις αγανακτισμένος από την επικράτηση της αμαρτίας στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Υπογράμμισε την εγωκεντρική τάση για καλοπέραση του μέσου ανθρώπου συγκρίνοντας την άμεσα με την ασκητική ζωή των πατέρων της ερήμου. Προσπάθησε να πείσεις τους πιστούς ότι ο λόγος που δεν προχωρούν πνευματικά είναι το ότι δεν προσπαθούν όσο θα έπρεπε. Να μιλάς με βροντερή-απειλητική φωνή ώστε να γίνεις περισσότερο πιστευτός.

4-Τυπικό. Αδιαφόρησε για το τυπικό των ιερών Ακολουθιών. Το τυπικό δεν είναι ουσιαστικό. Κόψε και ράψε τις Ακολουθίες στα μέτρα σου. Μη διαβάζεις ψαλτήρι και αναγνώσματα της Παλαιάς Διαθήκης διότι ο κόσμος δεν καταλαβαίνει την αρχαία γλώσσα. Δώσε εντολή στους ψάλτες να μην λένε όλο το “Κύριε εκέκραξα” στον εσπερινό και να παραλείπουν τις περισσότερες ωδές στον όρθρο. Να κάνεις τα πάντα με τον γρήγορο και εύκολο τρόπο.

5-Συμπεριφορά. Κατά τη διάρκεια των ιερών Ακολουθιών φρόντιζε να κάνεις άγαρμπες, βιαστικές και νευρικές κινήσεις. Κάνε ότι κάνεις με αδιαφορία και χωρίς βιωματική συμμετοχή. Όταν βγαίνεις στην Ωραία Πύλη ή όταν λιβανίζεις, να παρατηρείς εξεταστικά τους πιστούς ή να αφήνεις το βλέμμα σου να πλανάται με αδιαφορία δεξιά και αριστερά.

6-Άμφια. Στη Θεία Λειτουργία να φοράς άμφια με χτυπητά χρώματα και πολλά ψεύτικα στολίδια. Προσπάθησε να φαίνεσαι φανταχτερός. Νιώσε ανωτερότητα και καμάρι για την εμφάνισή σου.

7-Παρατηρήσεις. Στα σημαντικά σημεία της Θείας Λειτουργίας όπως στο Χερουβικό ύμνο ή στον καθαγιασμό των τιμίων δώρων ή πριν από τη Θεία Μετάληψη δώσε με αυστηρό τόνο συστάσεις ευπρέπειας και καλής συμπεριφοράς στο εκκλησίασμα. Αν κάποιο παιδάκι κλάψει, τρέξει ή φωνάξει σύστησε με αυστηρό τρόπο στη μητέρα του να το βγάλει έξω ή να το ησυχάσει.

8-Καθαριότητα εικόνων. Μην φροντίσεις για τον συνεχή καθαρισμό των εικόνων τις Κυριακές και τις μεγάλες εορτές. Άφησε να συσσωρεύεται σάλιο και κραγιόν στο προστατευτικό τζάμι των εικόνων ώστε οι πιστοί να νιώθουν περισσότερο αηδία ενώ προσκυνούν παρά κατάνυξη.

9-Κεριά και λιβάνι. Βάλε στο παγκάρι το φτηνό, άοσμο και αλύγιστο κερί που θυμίζει σαπούνι. Βάλε τιμές ανάλογα με το μέγεθος του κεριού.
Χρησιμοποίησε φτηνό λιβάνι. Τοποθέτησε το λιβάνι στο καρβουνάκι λίγα λεπτά πριν αρχίζεις να θυμιατίζεις ώστε όταν φτάσεις στους πιστούς να βγαίνει από το θυμιατό μόνο κάπνα και καθόλου άρωμα. Μην προσθέτεις συμπληρωματικό λιβάνι στο καρβουνάκι όση ώρα και αν χρειαστεί να θυμιατίσεις.

10-Εκφωνήσεις. Να εκφωνείς τις ευχές σαν να βγάζεις άναρθρες κραυγές ώστε κανείς να μην καταλαβαίνει αυτό που λες. Να ψέλνεις επιτηδευμένα και επιδεικτικά σα να τραγουδάς σε κέντρο διασκέδασης. Ξέχνα ότι απευθύνεσαι στο Θεό και φρόντισε να αρέσεις στους ακροατές και στον εαυτό σου. Όταν διαβάζεις χύμα να τρως τα λόγια σου από κεκτημένη ταχύτητα. Να διαβάζεις μόνο τα φωνήεντα των λέξεων και να παραλείπεις τα σύμφωνα. Σημασία έχει αυτό που λες και όχι ο τρόπος που το εκφράζεις. Να σκέπτεσαι ότι κανείς δεν νοιάζεται και δεν καταλαβαίνει τα δρώμενα. Φόρτωσε τη φωνή σου με ασύστολη ένταση και πίστεψε ότι με αυτό τον τρόπο θα προκαλέσεις κατάνυξη.

11-Στη Θεία Μετάληψη χρησιμοποίησε οίνο μέτριας ποιότητας και ρίξε στο Άγιο Δισκοπότηρο μεγάλη ποσότητα ζέοντος ώστε να χάνεται η γεύση του κρασιού. Την ώρα της Θείας Μετάληψης βάλε στη λαβίδα ελάχιστο οίνο-αίμα και καθόλου άρτο-σώμα. Μη προσφωνήσεις το όνομα του πιστού που μεταλαμβάνει. Αδιαφόρησε για το ότι κρατάς στα χέρια σου τον ίδιο το Θεό. Κάνε βιαστικές και απρόσεχτες κινήσεις. Να προσφέρεις το σώμα και το αίμα του Κυρίου σου με προχειρότητα σαν να κερνάς κάποιο γλυκό. Φρόντισε να συνεχιστεί η ροή της Ακολουθίας ενώ οι πιστοί μεταλαμβάνουν ώστε να ακούνε το “είδομεν το φως το αληθινό” πριν μεταλάβουν. Μοίραζε το αντίδωρο βιαστικά με τα δύο σου χέρια σε δυο-δυο πιστούς για να ξεμπερδεύεις. Φρόντισε την ώρα που θα μοιράζεις το αντίδωρο να έχουν σταματήσει οι ψάλτες ώστε να ακούγεται στο ναό μόνο οχλαγωγία. Απόφυγε να διαβαστεί η Ευχαριστία μετά τη Θεία Μετάληψη με το πρόσχημα ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται.
12-Ζητιάνοι. Τις Κυριακές και τις μεγάλες εορτές επέτρεψε στους ζητιάνους να ζητιανεύουν ακριβώς έξω από την πόρτα της Εκκλησίας ώστε όποιος μπαίνει στο ναό να παίρνει μια γερή δόση μιζέριας, φρίκης, ψευτιάς και αγανάκτησης. Με αυτό τον τρόπο οι πιστοί που σπάνια εκκλησιάζονται και έχουν μια επιφανειακή σχέση με το Θεό θα μπορέσουν συνδέσουν βιωματικά τον Εκκλησιασμό με αρνητικά συναισθήματα.

13-Αργύρια. Με κάθε ευκαιρία να ζητάς χρήματα από το Εκκλησίασμα. Τοποθέτησε μεγάλα κουτιά πάνω στο παγκάρι με επιγραφές που να εξηγούν για ποιο σκοπό μαζεύονται τα χρήματα. Στη Θεία Λειτουργία κάνε περιφορά δίσκων. Βγάλε τους δίσκους στην πιο κατανυκτική στιγμή της Ακολουθίας ώστε οι πιστοί συγκινημένοι να δώσουν περισσότερα. Βάλε ταρίφες στα μυστήρια του γάμου και της βάπτισης. Όταν πηγαίνεις στα σπίτια για ευχέλαιο ή αγιασμό να παίρνεις χωρίς συστολή τα χρήματα που σου προσφέρουν. Πίστεψε ότι δικαιούσαι να αμείβεσαι για τις υπηρεσίες που προσφέρεις. Μη ξεχνάς ότι στη συνείδηση της πλειοψηφίας των πιστών δεν υπάρχει η υποψία ότι οι παπάδες είναι φιλοχρήματοι.

14-Προβληματικοί συνεργάτες. Φρόντισε να επιλέξεις εγωκεντρικούς, πικρόχολους και οξύθυμους συνεργάτες-επιτρόπους. Βοήθησέ τους να αισθάνονται αρχηγοί στο χώρο της Εκκλησίας και πείσε τους να συμπεριφέρονται ως εξουσίαν έχοντες. Ανάθεσέ τους το ρόλο της αστυνόμευσης των πιστών μέσα στο Ναό. Που και που να τσακώνεσαι μαζί τους μπροστά στους πιστούς.

15-Αυτοκίνητο: Αγόρασε ένα πανάκριβο αυτοκίνητο ώστε όσοι το βλέπουν να σκανδαλίζονται. Στήριξε την επιλογή σου με το επιχείρημα ότι “ούτε ο Χριστός βάδιζε πεζός αλλά καβάλα σε ένα πανέμορφο γαϊδουράκι”. Με το αυτοκίνητό αυτό βοηθάς τους ενορίτες σου να θυμούνται την εορτή των Βαΐων και συνεπώς να έχουν μνήμη Χριστού.

16-Αγιογραφία: Αν σε κάποιο σημείο του Ναού έχει μείνει κενός χώρος πάρε προσφορές από Αγιογράφους για τον γεμίσεις με φτηνές βυζαντινές αγιογραφίες. Φρόντισε οι εικόνες να μην έχουν ίχνος δημιουργικής πρωτοτυπίας αλλά να είναι συνηθισμένα αντίγραφα.

17-Αντίδωρο: Βάλε έξω από το Ναό πανέρια με μεγάλα κομμάτια αντίδωρου από το ψωμί πολυτελείας που παρήγγειλαν οι πιστοί στο φούρνο της γειτονιάς τους. Έτσι θα κουραστείς λιγότερο να μοιράζεις αντίδωρα και θα αποφύγεις να έρθεις σε προσωπική επαφή με τους ενορίτες σου.

ΠΗΓΗ.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ ΘΗΡΑΣ