Wednesday, 21 May 2014

THIS IS AN ICON OF A DISBELIEVER AS DESCRIBED by Saint Nektarios of Pentapoleos


The unbeliever is the most unfortunate person among men because he is denied the single most precious thing in this world, faith, which is the only true guide toward truth and good fortune.  The unbeliever is so unfortunate because he has been denied hope, the only constant support on the long road of life.  The unbeliever is very unfortunate because he is missing the true love of people which surround his troubled heart.  The unbeliever is most unfortunate since he is being denied divine beauty and the divine likeness of the Creator.  This is the beauty that the Divine Artist has engraved in our hearts and which our faith has revealed to us.

            The eye of an unbeliever does not see anything else in creation but the forces of nature.  The brilliant icon of the Holy Creator and its marvelous beauty for him remain hidden and unknown to him.  His vision is out of focus in the immensity of creation.  He does not see the beauty of creation anywhere. He does not find the beauty of God’s wisdom.  He does not marvel at the great power of God.  He does not discover the goodness of God; divine providence, justice and the love of the Creator toward creation.  His mind cannot go beyond the physical world.  Neither can he go beyond the realm of his senses.  His heart remains insensitive before the image of divine wisdom and power.  Being like this does not give birth to any feelings of worship. His lips remain sealed. His mouth is motionless. His tongue is wearisome. Wearisome is his turmoil. His turmoil is pain and his pain is despair. All things until now that attracted his attention have lost their grace.  This is so because all the joys of life that he experienced are unable to make him happy. 

            As long as the heart of man has been created so that God can dwell in it, the ultimate joy of man revels and rejoices in this goodness because this is found only in God.  But from the heart of an unbeliever, God has departed.  The human heart has limitless yearnings since it was created to contain and seek out the unlimited. As long as the heart of the unbeliever is no longer filled with the infinite God, everything around him groans with despair. He seeks and desires after things but nothing satisfies him.  And this is so because all the pleasures of life are powerless to fulfill the emptiness of the human heart.

            When the true pleasures and activities of the world are turned off, the heart is left with a feeling of bitterness.  The vain glories of the world are turned into grief.  The unbeliever ignores that the happiness of man is not found by indulging in worldly pleasures but are found in the love of God, which is infinite and eternal good.  It is here where we find the misfortune of those who ignore God.  He who denies God is like that person who denies his happiness and its unending blessedness.  The unfortunate one struggles with the toilsome battles of life without the presence of God.


            And so, in despair and fear nestled in his heart, the unbeliever walks to his already opened grave.  The miraculous work that unfolds before his eyes is played out on the world stage and is directed by divine wisdom, grace and power. All these things pass by him  completely unnoticed. These things play a principal role in ones’ life with the assistance of harmony and divine goodness. Although the sweet water of the river of joy and happiness flows by his feet, he is unable in his disbelief to quench the dryness of his tongue. It is a thirst that burns him because the running water from the gurgling well is unshaken because his voice cannot be heard coming out of his chest, singing praises; glorifying and thanking God. 

            The joy that is unfurled in the universe has forsaken the heart of the unbeliever because God has distanced Himself from it.  The emptiness has been filled with sorrow. It remains obstinate because of the absence of a desire to seek the spiritual has overwhelmed his soul.  He is misled in this dark night without any light, a night where no beam of light enlightens his darkened avenues.  There is no one to direct and guide his steps. In the race of life he is alone.  He navigates life without the hope of a better life.  He walks among many traps and there is no one to free him from them. He falls into these traps and is burdened by the weight of them.  There is no one to relieve him of his sorrow.

            The peace of the soul and the quietness of the heart have been banished by disbelief. Grief has bound up the depths of his heart.  The joy which a believer finds in fulfilling the holy commandments and the joy that comes from a moral life is for the unbeliever unknown.  Joy that comes from faith has never visited the heart of the unbeliever.  The conviction which flows from faith in divine providence and which lighten the struggles of life is an unknown power to the unbeliever. 

            The feeling of thanksgiving and favor that comes from love is a great mystery to the unbeliever.  The disbeliever who places material things first has limited true happiness for himself in a very limited circle of fleeting enjoyment.  This is so because he is always attempting to satisfy himself with material things.  The desire for virtue is for him completely foreign.  He has not tasted the sweetness of this grace. The disbeliever has overlooked that which is the source of true joy and he is rushing without realizing it, toward the source of bitterness.  Indulgence filled his worldly desires and in fulfilling them has only brought him nothing but emptiness.  This emptiness brought faith but then slipped away and fell from  his lips.

            Oh, unfortunate slave of a difficult tyrant!  How did they steal the joy of life from you?  How did they rip away from you this profound treasure?  You lost your faith. You denied your God. You denied His revelation to you and then you threw away the bountiful gift of divine grace.  How unfortunate is the life of such a person!  This life is filled with a whole host of troubles for the unbeliever because the delight of life has lost its flavor before his very eyes.  Nature around him appears sterile and infertile because it does not fill him with any sense of joy and delight. He does not rejoice in any of the creations of God.  A veil of grief envelopes all of nature and it no longer attracts a sense of fascination for him. His life has become an impossible burden and with the passing of time appears to him to be an unbearable hardship. 

            This is why despair appears before him like an executioner and terrible torturer.  It terrorizes the unfortunate man.  His courage has already abandoned him. His resistance is weakened and his moral moorings have since been corrupted by lack of faith.  He appears like a man who is motivated completely by something else, that is disbelief.  He has surrendered his life to the fearful shackles of despair which are devoid of mercy and sympathy.  The thread of his life is forcefully and cruelly cut off from the gifts of God and is hurled to the depths of perdition, to the darkness of hell from where he can only be saved when he is called by the voice of his Divine Creator.  This is the Creator that he has denied all his life and now he must give account for his disbelief.  Then he will be judged and will be sent to the eternal fire.

TRANSLATED         by:

+Fr. Constantine J. Simones from the Greek on June 3, 2012, the Feast of the Holy Spirit in the Orthodox Christian Church calendar. 

Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστού -Οι τρεις τάξεις της χάριτος


Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστού

Σε τρεις τάξεις διαιρείται η χάρις: Καθαρτική, φωτιστική, τελειωτική.
Σε τρεις και η ζωή μας: Κατά φύσιν, υπέρ φύσιν, παρά φύσιν.

Σε αυτές τις τρεις τάξεις ανέρχεται και κατέρχεται.

Τρία είναι και τα μεγάλα χαρίσματα, που λαμβάνει: Θεωρία, αγάπη, απάθεια.
Λοιπόν στην “πράξιν” συνεργεί χάρις καθαρτική, η οποία βοηθά στην κάθαρση. Και κάθε ένας, που μετανόησε, η χάρις είναι που τον προτρέπει στη μετάνοια. Και όσα κάνει της χάριτος είναι, αν και δεν το γνωρίζει αυτός που την έχει, όμως αυτή τον τροφοδοτεί και τον οδηγεί. Και ανάλογα με την προκοπή του, ανέρχεται ή κατέρχεται ή μένει στην ιδία κατάσταση.

Εάν έχει ζήλο και αυταπάρνηση ανεβαίνει σε θεωρία, την οποία διαδέχεται φωτισμός θείας γνώσεως και λίγη απάθεια. Εάν ψυχρανθεί ο ζήλος, η προθυμία, τότε συστέλλεται και η ενέργεια της χάριτος.
Γι’ αυτόν που λες ότι γνωρίζει
να προσεύχεται, είναι εκείνος που γνωρίζει τι εύχεται και τι ζητά από τον Θεό.

Αυτός που γνωρίζει να προσεύχεται δεν βαττολογεί, δεν ζητά περιττά· αλλά γνωρίζει τον τόπο, τον τρόπο και τον καιρό και ζητά τα αρμόδια και ωφέλιμα της ψυχής του. Επικοινωνεί νοερά με το Χριστόν. Τον πιάνει και τον κατέχει και “δεν θα σε αφήσω, λέγει, εις τον αιώνα”.

Εκείνος που προσεύχεται ζητά την άφεσξη των αμαρτιών, ζητά το έλεος του Κυρίου. Εάν ζητά και μεγάλα, όχι στον κατάλληλο καιρό, δεν του τα δίδει ο Κύριος. Διότι ο Θεός τα δίνει με τάξη. Και, αν εσύ τον κουράζεις ζητώντας, αφήνει το πνεύμα της πλάνης και προσποιείται τη χάρη και σε πλανά, δείχνοντάς σου άλλα αντί άλλων. Γι’ αυτό δεν είναι ωφέλιμο να ζητά κανείς τα υπέρμετρα. Αλλά, και αν εισακουσθεί προ του καθαρισμού, όταν δεν είναι στην τάξη, γίνονται φίδια και βλάπτουν. Συ έχε μετάνοια καθαρή, κάνε σε όλους υπακοή, και μόνη της η χάρη θα έλθει χωρίς εσύ να το ζητάς.

Ο άνθρωπος σαν βρέφος που ψελλίζει ζητά από τον Θεό το θέλημά του το άγιο. Ο Θεός, σαν Πατέρας υπεράγαθος, του δίδει τη χάρη, αλλά του δίδει και πειρασμούς, Εάν υπομένει αγόγγυστα τους πειρασμούς λαμβάνει προσθήκη της χάριτος. Όση περισσότερη χάρη λαμβάνει, τόσο αυξάνονται και οι πειρασμοί.

Οι δαίμονες, όταν πλησιάζουν, για να σε πολεμήσουν, δεν πηγαίνουν εκεί που εσύ εύκολα θα τους νικήσεις, αλλά δοκιμάζουν, πού έχεις αδυναμία.

Εκεί που εσύ δεν τους περιμένεις, εκεί πολιορκούν το κάστρο. Και, όταν βρουν ψυχή ασθενική και μέρος αδύνατο, πάντα εκεί νικούν και τον κάνουν υπεύθυνο για την ήττα του.

Ζητάς χάρη από τον Θεό; Αντί χάριτος σου αφήνει πειρασμό. Δεν αντέχεις τον πόλεμο, πέφτεις; Δεν σου δίνεται προσθήκη της χάριτος. Πάλι ζητάς; Πάλι ο πειρασμός. Πάλι ήττα; Πάλι στέρηση εφ’ όρου ζωής. Πρέπει λοιπόν να βγεις νικητής. Άντεξε τον πειρασμό μέχρι θανάτου. Πέσε πτώμα στη μάχη, φωνάζοντας κάτω παράλυτος:

“Δεν θα σε αφήσω, γλυκύτατε Ιησού! Ούτε θα σε εγκαταλείψω! Αχώριστος θα μείνω στον αιώνα, και για την αγάπην Σου ξεψυχώ στη μάχη”. 

Και ξαφνικά εμφανίζεται στη μάχη και φωνάζει δυνατά: “Εδώ είμαι! Μάζεψε όλες τις δυνάμεις σου και ακολούθησέ με ! 

Συ δε γεμίζεις όλος φως και χαρά: Αλλοίμονο σε μένα τον δυστυχή! Αλλοίμονο σε μένα τον πονηρό και αχρείο! Προηγουμένως άκουα για σένα, τώρα δε σε είδαν οι οφθαλμοί μου· γι’ αυτό και κατηγόρησα τον εαυτόν μου, τον θεώρησα δε χώμα και στάχτη”.

Τότε γεμίζεις από θεία αγάπη. Και φλέγεται η ψυχή σου σαν του Κλεόπα. Και σε καιρό πειρασμού δεν καταλείπεις πλέον τη μάχη, αλλά υπομένεις τις θλίψεις σκεπτόμενος- ότι όπως πέρασε ο ένας πειρασμός και ο άλλος, έτσι θα περάσει και αυτός.

Όταν όμως δειλιάζεις και γογγύζεις και δεν υπομένεις τους πειρασμούς, τότε, αντί να νικάς πρέπει διαρκώς να μετανοείς· για τα σφάλματα της ημέρας, για την αμέλεια της νύκτας. Και, αντί να αυξάνεται η χάρις, μεγαλώνεις τις θλίψεις σου.

Γι’ αυτό μη δειλιάζεις μη φοβάσαι τους πειρασμούς. Και αν πέσεις πολλές φορές, σήκω. Μη χάνεις τη ψυχραιμία σου. Μην απογοητεύεσαι. Σύννεφα είναι και θα περάσουν.

Και όταν, με τη βοήθεια της χάριτος που σε καθαρίζει από όλα τα πάθη, περάσεις όλα αυτά που λέγονται “πράξις”, τότε γεύεται ο νους φωτισμό και κινείται σε θεωρία.

Και πρώτη θεωρία είναι των όντων:

Πως όλα τα δημιούργησε για τον άνθρωπον ο Θεός, και αυτούς ακόμη τους Αγγέλους για να τον υπηρετούν. Πόσην αξία, πόσο μεγαλείο, τί μεγάλο προορισμό έχει ο άνθρωπος – αυτή η πνοή του Θεού! Όχι για να ζήσει εδώ τις λίγες ημέρες της εξορίας του, αλλά να ζήσει αιώνια με τον Πλάστη του. Να βλέπει τους θείους Αγγέλους. Να ακούει την άρρητη μελωδία τους. Τί χαρά! Τί μεγαλείο! Μόλις τελειώνει αυτή η ζωή μας και κλείνουν τα μάτια, αμέσως ανοίγουν τα άλλα και αρχίζει η νέα ζωή. Η αληθινή χαρά, που πλέον τέλος δεν έχει.

Αυτά σκεπτόμενος βυθίζεται ο νους σε μία ειρήνη και γαλήνη, που απλώνεται σε όλο το σώμα, και ξεχνά τελείως ότι υπάρχει σ’ αυτή τη ζωή.

Τέτοιες θεωρίες διαδέχονται η μία την άλλη. Όχι να πλάθει φαντασίες με το νου του, αλλά η κατάσταση είναι τέτοια – ενέργεια χάριτος, που φέρνει νοήματα και ασχολείται ο νους στη θεωρία. Δεν τα πλάθει ο άνθρωπος· μόνα τους έρχονται και αρπάζουν το νου στη θεωρία. Και τότε απλώνεται ο νους και γίνεται διαφορετικός. Φωτίζεται. Είναι όλα ανοικτά σ’ αυτόν. Γεμίζει σοφία, και σαν υιός κατέχει τα του Πατρός του. Ξέρει ότι είναι μηδέν, πηλός, αλλά και υιός Βασιλέως. Δεν έχει τίποτε, άλλα όλα τα έχει. Γεμίζει θεολογία. 

Φωνάζει αχόρταστα, με πλήρη επίγνωση, ομολογώντας ότι η ύπαρξή του είναι μηδέν. Η καταγωγή του είναι ο πηλός· η δε ζωτική δύναμή του, η πνοή τού Θεού – ή ψυχή του. Αμέσως πετά η ψυχή στον ουρανό! – Είμαι το εμφύσημα, η πνοή του Θεού! Όλα διεσώθησαν, έμειναν στη γη, απ’ όπου και ελήφθησαν! Είμαι Βασιλέως αιωνίου υιός! Είμαι θεός κατά χάρη! Είμαι αθάνατος και αιώνιος! Είμαι, μετά μία στιγμή, κοντά στον ουράνιο Πατέρα μου!

Αυτός είναι ο αληθινός προορισμός του ανθρώπου· γι’ αυτό πλάσθηκε, και οφείλει να έλθει απ’ όπου ήλθε. Τέτοιου είδους είναι οι θεωρίες, με τις οποίες ασχολείται ο πνευματικός άνθρωπος. Και περιμένει την ώρα που θα αφήσει το χώμα και θα πετάξει η ψυχή στα ουράνια.

Έχε θάρρος λοιπόν, παιδί μου, και με αυτή την ελπίδα υπόμενε κάθε πόνο και θλίψη. Αφού μετά από λίγο θα αξιωθούμε να απολαύσουμε αυτά. Για όλους μας είναι τα ίδια. Όλοι είμαστε παιδιά του Θεού. Αυτόν φωνάζουμε ημέρα και νύκτα και την γλυκειά μας Μανούλα, τη Δέσποινα του Παντός, την οποίαν όποιος παρακαλεί, δεν τον αφήνει ποτέ.

(Γέροντος Ιωσήφ, «Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας», επιστ. Ι΄, εκδ. Ι.Μ.Φιλοθέου, σ. 84-88. – απόσπασμα σε νεοελληνική απόδοση.)