Sunday, 7 July 2013

ST. NEILOS OF SINAI -On Developing the Active Life of Prayer

ST. NEILOS OF SINAI

ST. NILUS OF SINAI -- TEXTS ON PRAYER
 
Prayer and reading are excellent; they stop the aimless wandering of thoughts, shackle the thought which turns on useless things and keep it close by them with profit, occupied without distraction by this excellent doing.
-- Prayer attunes us for converse with God and, through long practice, leads us to friendship with Him; with Him Whose love accepts even worthless men and is not ashamed to enter into friendship with them, so long as the love that lives in them gives them daring.

-- Prayer frees the mind of all thought of the sensory and raises it to God Himself, Who is above all, to converse with Him and daringly ask Him for anything. Thus a man spends his life in purity, as one who, having already experienced communion with God, is thereupon again preparing for this communion.

-- St. Paul teaches us to continue "instant in prayer" (Romans 12:12), grounding ourselves in it by long perseverance (Collossians 4:2, Ephesians 6:18). He also commands us to "pray everywhere" (I Timothy 2:8) so that no idle one can excuse himself because he lives far from the house of prayer. Any place is suitable for prayer. God accepts those who call to Him with a pure heart and righteous deeds, and seeing their disposition, listens to their supplication, even if the place whence they call to Him has nothing special to distinguish it.

-- At times during vigil one should read the psalms quickly, while at other times it is best to intone them. We should vary the method to oppose the wiles of the enemies, who at times incite us to hurry our tongue in quick reading, because the soul is sunk in depression, and at times incite us to stately intoning.

-- Be fond of working with your hands, but still more of the memory of prayer; because the first does not always bring us the fruit of that occupation, while the second does so unceasingly. Do not stop praying until you have paid your due of prayer in full, and do not listen to the thought that it is time to sit down to work. Equally, when you sit at work, do not be too concerned in it, lest you agitate the heart by your haste and make it worthless for prayer.

-- A mind from which the thought of God has been carried away and which has thus become far removed from remembering Him, is also indifferent to sin with the outer senses. For such a mind can guide neither the hearing nor the tongue, since zest to work on itself has gone out of it.

-- Sometimes we try hard to practice pure prayer, and cannot; but it happens also that we do not compel ourselves, yet the soul prays with purity. The first results from our infirmity, the second, from grace from above, which thus calls us to seek purity of soul and teaches us, in each case, not to ascribe it to ourselves if our prayer is pure, but to recognize in this a gift of the Giver. "We know not what we should pray for as we ought"(Romans 8:26). When we try to make our prayer pure and cannot, but are enveloped in darkness, let us moisten our cheeks with tears and implore God to disperse the night of the battle and to let light shine in the soul.

-- Memory of carnal lusts is revolting; for not only does it prevent us from converse with God, but even when the mind seems to be praying, it defiles it with the fantasies of abominable representations. It is good to remain in constant prayer and to exercise the mind in converse with God. But is it so with us? We are frequently diverted from the words of the prayer, we follow thoughts that lead us away, neither denying them nor being saddened by them -- which would have shown that our will disagreed with unseemly suggestions. Although our outward aspect is appropriate to prayer, for we kneel and appear to those who see us to be praying, in our thought we imagine something pleasant, graciously talk with friends, angrily abuse enemies, feast with guests, build houses for our relatives, plant trees, travel, trade, are forced against our will into priesthood, organize with great circumspection the affairs the affairs of the churches placed in our care, and go over most of it in our thoughts, consenting to any thought that comes along, in whatever way passion chooses to dispose our heart.

-- Prayer demands that the mind should be pure of all thought and should admit nothing not belonging to prayer, even if it were good in itself. As if inspired by God the mind should withdraw from all things and hold its converse with Him alone.

-- He who divides his time between physical work and prayer subdues his body by labor and moderates its disorderly demands; and since his soul, working together with the body, at last longs for a rest, it disposes it to prayer, as to something easier, and brings it to the work of prayer with fresh strength and zeal. For the soul finds comfort in a change of occupation and in passing from one thing to another, whereas it gets bored when occupied for long with the same thing. It becomes weary of monotony, but welcomes variety of occupations. It seems to it that, by abandoning one occupation, it is freed of all hardship, and so it comes to another with fresh strength, as though it were only now starting work.

-- He who does not like working, feeds passions by idleness and gives his desires freedom to fly to kindred objects. This is specially evident in prayer, for then the attention of the mind is wholly absorbed in what occupies the heart, and thought merely turns over and over the suggestions offered by the stirrings of some passion, instead of conversing with God and asking Him for what profits it. Knowing this, St. Paul vigorously attacks idleness and by his Apostolic authority commands all to work (II Thessalonians 3:6-12). Work is an anchor for thought and gives it a safe direction. Let storms and gusts of wind come from all sides, threatening shipwreck -- thought stands firm, kept steadfast by work as by an anchor; even if somewhat agitated by rising suggestions, it is not led into danger, for the bonds that hold it fast are stronger than the driving winds.

-- Those who refuse to work with their hands under the pretext that one should pray without ceasing, in reality do not pray either. By the very fact that they think, through idleness, to give the soul freedom from cares, they entangle it in a labyrinth of thoughts with no way out and so make it incapable of prayer. A body laboring at some piece of work keeps the thought close by, since the task of thought, like that of the eyes, is to watch over what is being done and to help the body act faultlessly; but a body at rest gives thought freedom to wander, for during rest passions are apt to be set in motion and every lustful memory entices the thought away and captures it like a slave.

-- There is a higher prayer -- that of the perfect -- which is a certain ravishing of the mind, its complete separation from all sensory things, when with unutterable sighings of the spirit it approaches God, Who sees the heart open like a written book, wherein its will is expressed in wordless images. Thus Paul was ravished to the third heaven, not knowing "whether in the body" or "whether out of the body" (II Corinthians 12:2).

-- Below the first, there is a second kind of prayer, when words are uttered, while the heart is touched, and the mind follows them, and knows to Whom the supplication is addressed.

-- But prayer interrupted by thoughts (the lowest form), and linked with bodily cares, is far from the structure of mind fitting for prayer. In such prayer man does not hear himself, but darts hither and thither in thought, not remembering what words he utters. But if the man who prays is such, will God's ear pay heed to what, in his inattention, he does not himself hear? With those who said, "Attend to my petition; give ear to my prayer" (Psalms 16:1) and "O Lord, hearken to my voice; let thine ears be attentive to the voice of my supplication" (Psalms 129:2), the mind was wholly and carefully collected and not scattered and spread about over such things as is usual with the negligent, whose thoughts are uncontrolled. 
 
from E. Kadloubovsky and G.E.H. Palmer (trans), Early Fathers From the Philokalia, (London: Faber and Faber, 1981), p. 144 - 147

«Τι μπορεί να είναι πιο ισχυρό από εμένα;»



Κάποτε ήταν ένας λιθοξόος που δεν ήταν ικανοποιημένος από τον εαυτό του και την ζωή του.
Μια μέρα, περνώντας έξω από το σπίτι ενός πλούσιου εμπόρου, κοίταξε μέσα από την ανοιχτή πόρτα και θαύμασε τα όμορφα πράγματα και τους σημαντικούς επισκέπτες.
«Πόσο σπουδαίος να είναι αυτός ο έμπορος!» σκέφτηκε με ζήλια και ευχήθηκε να γίνει σαν αυτόν τον έμπορο.
Προς μεγάλη του έκπληξη, αμέσως μεταμορφώθηκε σε έμπορο, απολαμβάνοντας τις πολυτέλειες και την ισχυρή επιρροή, μα και την ζήλια των πιο φτωχών απ' αυτόν.
Σύντομα, ένας σημαντικός προύχοντας πέρασε από τον δρόμο, που τον μετέφεραν σε σέντια και συνοδευόμενος από στρατιωτικούς.
Όλοι, όσο πλούσιοι κι αν ήταν, υποκλίνονταν μπροστά του.
«Πόσο ισχυρός είναι αυτός ο προύχοντας!» σκέφτηκε «εύχομαι να ήμουν προύχοντας!»
Αμέσως μεταμορφώθηκε σε ισχυρό προύχοντα, που όλοι φοβούνταν αλλά και μισούσαν.
Ήρθε το καλοκαίρι και οι πολύ ζεστές μέρες, κι ο προύχοντας ένιωθε άβολα μέσα στην σέντια του. Κοίταξε ψηλά τον ήλιο και σκέφτηκε «πόσο ισχυρός είναι ο ήλιος! Εύχομαι να ήμουν ο ήλιος!»
Αμέσως έγινε ο ήλιος, να λάμπει πάνω από τον κόσμο, να λατρεύεται και να θαυμάζεται από τους ανθρώπους, αλλά και να καταριέται από τους αγρότες -που τους έκαιγε τα σπαρτά- και από τους εργάτες που υπέφεραν κάνοντας την εργασία τους.
Μα ξάφνου, ένα μεγάλο μαύρο σύννεφο πέρασε από μπροστά του, εμποδίζοντάς τον να λάμψει παντού πάνω στη γη.
«Πόσο ισχυρό είναι αυτό το σύννεφο!» σκέφτηκε «εύχομαι να ήμουν σύννεφο!»
Αμέσως μεταμορφώθηκε σε βαρύ, μαύρο σύννεφο, που πλημμύριζε με το νερό του τα σπαρτά και τα χωρία, κι όλοι το καταριόνταν.
Μα σύντομα, κατάλαβε ότι παρασέρνονταν από μια μεγαλύτερη δύναμη, τον άνεμο.
«Πόσο ισχυρός είναι ο άνεμος!» σκέφτηκε «εύχομαι να ήμουν ο άνεμος!»
Αμέσως έγινε ο άνεμος, να φυσάει μανιασμένα ξεριζώνοντας δέντρα και καταστρέφοντας τις σκεπές των σπιτιών, κι όλοι να τον καταριόνται.
Σύντομα όμως βρέθηκε μπροστά σε έναν θεόρατο βράχο, που δεν μετακινούνταν καθόλου, παρά την δύναμη του ανέμου.
«Πόσο ισχυρός είναι αυτός ο βράχος!» σκέφτηκε «εύχομαι να ήμουν βράχος!»
Αμέσως έγινε ένας δυνατός, τεράστιος βράχος. Ότι πιο σταθερό πάνω στην γη.
Έτσι όπως στεκότανε απολαμβάνοντας την δύναμή του, άκουσε τον ήχο μεταλλικού εργαλείου πάνω στην επιφάνειά του και ένιωσε ν' αλλάζει η μορφή του.
«Τι μπορεί να είναι πιο ισχυρό από εμένα;;» απόρησε.
Κοίταξε κάτω χαμηλά, και είδε έναν λιθοξόο...



Άγ.Ιωάννης Χρυσόστομος- Απελπισία και Αμέλεια.


Στη ζωή του χριστιανού η απελπισία και η αμέλεια είναι καταστροφικές. Εκείνον που έπεσε σε αμάρτημα, η απελπισία δεν τον αφήνει να σηκωθεί∙ κι εκείνον που είναι όρθιος, η αμέλεια τον κάνει να πέσει. Η απελπισία στερεί τον άνθρωπο από τ’ αγαθά που έχει αποκτήσει ∙ η αμέλεια δεν τον αφήνει ν’ απαλλαγεί από τα κακά που τον βαραίνουν. Η αμέλεια σε κατεβάζει και απ’ αυτούς τους ουρανούς, ενώ η απελπισία σε γκρεμίζει ολότελα στην άβυσσο της κακίας. Κοίτα να δεις τη δύναμη που έχουν και οι δύο.
Ο διάβολος πρώτα ήταν αγαθός άγγελος∙ επειδή ,όμως, έδειξε αμέλεια και κυριεύθηκε από απόγνωση, έπεσε σε τόση κακία, που δεν μπορεί πια να σηκωθεί. Το ότι ήταν αγαθός πρώτα, το βεβαιώνει ο Κύριος, που λέει: «Είδα το σατανά να πέφτει από τον ουρανό σαν αστραπή» (Λουκ. 10:18 ) . Η παρομοίωσή του με την αστραπή φανερώνει και τη λαμπρότητα της προηγούμενης καταστάσεώς του και τη σφοδρότητα της πτώσης του.
Ο Παύλος ήταν βλάσφημος και διώκτης και υβριστής∙ επειδή , όμως, δεν κυριεύθηκε από απόγνωση και σηκώθηκε από την αμαρτία, έγινε ίσος με τους αγγέλους. Ο Ιούδας ήταν απόστολος∙ επειδή ,όμως, έδειξε αμέλεια, έγινε προδότης. Ο ληστής , ύστερ’ από τόσα κακουργήματα που έκανε, δεν απελπίστηκε∙ έτσι μπήκε πρώτος απ’ όλους στον παράδεισο.
Ο Φαρισαίος ,επειδή υπερηφανεύθηκε, έπεσε από τα ύψη της αρετής∙ και ο τελώνης , επειδή δεν απελπίστηκε, ανέβηκε τόσο ψηλά, ώστε ξεπέρασε την αρετή του Φαρισαίου.
Θέλεις να σου δείξω και όλη ολόκληρη που έκανε το ίδιο; Η πόλη των Νινευϊτών μ’ αυτόν τον τρόπο σώθηκε, μολονότι η απόφαση του Θεού τους οδηγούσε σε απόγνωση∙ γιατί δεν είπε πως , αν μετανοήσουν ,θα σωθούν, αλλά : «Τρεις μέρες ακόμα και η Νινευή θα καταστραφεί» (Ιων.3:4 ) . Όμως, αν και απειλούσε ο Θεός, αν και φώναζε ο προφήτης Ιωνάς, αν και η απόφαση δεν είχε αναβολή ή περιορισμό, οι Νινευϊτες δεν έχασαν τον θάρρος και την ελπίδα τους. Και γιατί δεν έβαλε κανέναν όρο; Γιατί δεν είπε: «Αν μετανοήσουν, θα σωθούν»; Για να παραδειγματιστούμε εμείς και, όταν ακούμε καταδικαστική απόφαση του Θεού χωρίς όρο κι περιορισμό, ούτε τότε ν’ απελπιζόμαστε, αλλά να μετανοούμε.
Αυτά, λοιπόν, έχοντας υπόψη μας, ποτέ να μην απελπιζόμαστε. Κανένα όπλο δεν είναι τόσο αποτελεσματικό στα χέρια του διαβόλου όσο η απόγνωση. Γι’ αυτό και δεν του προξενούμε τόση ευχαρίστηση όταν αμαρτάνουμε, όση όταν απελπιζόμαστε…
… Γνωρίζοντας λοιπόν, πως ο ουράνιος Πατέρας μας , ο Καλός Ποιμένας , όχι μόνο δεν μας περιφρονεί, όταν επιστρέφουμε σ’ Αυτόν, αλλά και με μεγαλύτερη προθυμία και στοργή μας δέχεται απ’ ό,τι εκείνους που κατόρθωσαν την αρετή, γνωρίζοντας πως όχι μόνο δεν τιμωρεί τους πλανεμένους, αλλά και βγαίνει σε αναζήτησή τους και χαίρεται περισσότερο γι’ αυτούς, όταν τους βρει, παρά για όσους έχει κοντά Του, ούτε ν’ απελπιζόμαστε πρέπει, όταν βρισκόμαστε στην αμαρτία, ούτε όμως και να ξεθαρρεύουμε όταν κάνουμε το καλό∙ αλλά, και όταν αμαρτάνουμε, να μετανοούμε, και όταν ασκούμε την αρετή, να προσέχουμε μην πέσουμε. Γιατί προδοσία της σωτηρίας μας είναι και τα δυο τούτα, δηλαδή τόσο το να ξεθαρρεύουμε , όταν βρισκόμαστε στο δρόμο της αρετής, όσο και το ν’ απελπιζόμαστε, όταν πέφτουμε στην αμαρτία…
… «Σήμερα», λοιπόν, όσο δηλαδή διαρκεί η παρούσα ζωή, ας μην απελπιζόμαστε. Στηρίζοντας τις ελπίδες μας στον Κύριο και αναγνωρίζοντας την άπειρη φιλανθρωπία Του, ας πετάξουμε πρόθυμοι μακριά μας κάθε κακία, ας πιαστούμε από την αρετή, ας δείξουμε απέραστη μετάνοια, ας καθαριστούμε εδώ απ’ όλα τ’ αμαρτήματά μας, για να μπορέσουμε με παρρησία να σταθούμε στο φοβερό βήμα του Χριστού και να μπούμε στη βασιλεία των ουρανών, με τη χάρη του Θεού μας.
από το βιβλίο: «Θέματα Ζωής» Β”
Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου
Ιερά Μονή Παρακλήτου